آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر به چه صورت است؟ چگونه نقطه انجماد شیر را اندازه گیری کنیم؟ سلام به شما دوست عزیز علم فودی. ممنونیم که علم فود رو برای آشنایی با نحوه انجام آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر انتخاب کردید. تا پایان این مطلب با علم فود همراه باشید.
کاربرد آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر چیست؟
در آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر، نقطه انجماد را با استفاده از ترميستور كريوسكوپ اندازه گیری میکنند. اندازه گیری نقطه انجماد شیر برای تخمین مقدار آب اضافه شده به شیر به کار میرود. محاسبه مقدار آب افزوده شده به شیر که تابع تغییرات روزانه و فصلی میباشد مد نظر استاندارد 12502 نیست. نتایج به دست آمده از نمونه هایی که دارای اسیدیته قابل تیتر بیش از ml 20 با سود 1 مول بر لیتر به ازای 10 گرم ماده خشک بدون چربی هستند نماینده شیر اولیه نمیباشد. محدوده ذکر شده برای شیر گاو است و برای شیر گوسفند و بز ممکن است بالاتر باشد. این استاندارد، برای شیر خام گاو، گوسفند و بز ، هم چنین شیر حرارت دیده کامل، کم چرب و بدون چربی گاو ، کاربرد دارد.
اصول آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر
اصول آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر به این صورت است که، در این روش نمونه شیر تا دمای مناسبی زیر نقطه انجماد سرد میشود. تبلور ایجاد شده بدین طریق برای آزاد شدن سریع حرارت تا حد درجه حرارت ثابت كافی است و زمانی به این درجه حرارت ثابت میرسیم كه افزایش حرارت بیش از 0.5 میلی درجه سانتیگراد (واحد نقطه انجماد شیر) در 20 ثانیه نباشد. این دما نقطه انجماد نمونه است. دستگاه برای حصول قرائت های صحیح با تنظیم بوسیله دو محلول استاندارد كلرید سدیم با استفاده از همان روش به كار رفته برای شیر كالیبره میشود.
مواد مورد نیاز آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر
مواد مورد نیاز آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر شامل موارد زیر است:
آب درجه 2 یا آب مقطر معادل آن
درست قبل از استفاده آب را بجوشانيد و دوباره تا دمای 20 سرد كنيد.
کلرید سدیم
به خوبی آسیاب کنید و در دمای 300 درجه به مدت 5 ساعت در یک کوره الکتریکی و یا در دمای 130 درجه حداقل به مدت 24 ساعت در آون خشک کنید و سپس تا دمای آزمایشگاه در یک دسیکاتور سرد کنید. سپس محلول های استاندارد کلرید سدیم را بسازید.
تجهیزات مورد نیاز آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر
تجهیزات مورد نیاز آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر شامل موارد زیر است:
کریوسکوپ
متشکل است از يک وسيله سرمايشی مجهز به ترموستات، يک پروب مربوطه، يک ابزار قرائت، يک ميله همزن و وسيله بلور ساز
ابزار خنک کننده
در اینجا از چند وسیله سرمایشی ترموستات دار میتوان استفاده کرد:
الف) نوع غوطه وری: یک حمام خنک كننده با گنجایش مناسب.
ب) نوع چرخشی: در این سیستم یک جریان مداوم از مایع خنک كننده در اطراف لوله حاوی نمونه چرخش پیدا میكند.
ج) نوع قالبی: یك قطعه خنک كننده همراه با مقدار كمی از مایع خنک كننده .
پس از شروع انجماد، درجه حرارت مایع خنک كننده اطراف لوله حاوی نمونه در حدود 7- درجه بایستی ثابت نگه داشته شود. يك مايع خنک كننده مناسب محلول آبی 33%پروپيلن گليكول (جزء حجمی) ميباشد.
ابزار اندازه گيری، همراه مدار و ابزار قرائت مربوطه
زمانيكه پروب در موقعيت اندازه گيری قرار دارد حسگر ترميستور بايد هم راستا با محور لوله حاوی نمونه باشد و در فواصل مساوی از ديواره های داخلی و انتهای لوله باشد.
سیم همزن
سیم هم زن ، بی اثر بر شیر، مورد استفاده برای هم زدن در حین سرد شدن. همزن باید از لحاظ دامنه حركتی و قرار گرفتن بصورت عمودی مطابق با راهنمای ساخت آن قابل تنظیم باشد و دامنه حركتی جانبی آن حدود mm 2 تا mm 3 باشد تا از یكنواختی درجه حرارت داخل نمونه در طول اندازه گیری اطمینان حاصل شود. نباید در شرایط معمولی هم زدن، سیم به پروب شیشه ای یا دیواره لوله بچسبد.
وسيله برای شروع انجماد
وسيله ای كه آزمونه را در C ˚3 به صورت آنی به حدود نقطه انجماد ميرساند.
لوله های نمونه
لوله ها بايد شكل های يكسانی داشته باشند تا از محلول های يكسان با حجم های برابر نقطه انجماد يكسانیحاصل شود. كيفيت لوله ها را قبل از استفاده بررسی كنيد.
ابزار دیگر که در آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر مورد نیاز است شامل، منبع تغذیه کننده الکتریسیته، ترازوی آزمایشگاهی، بطری های توزین، بالن حجم سنجی، فور الکتریکی، آون خشک کننده، دسیکاتور و بطری های پلی اتیلنی است.
مراحل آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر
آماده سازی نمونه برای آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر
آماده سازی نمونه برای آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر به این صورت است که، در صورت لزوم هر گونه اجسام خارجی يا چربی كره جامد قابل رؤيت را بوسيله صاف كردن از نمونه جدا كرده و به يک ظرف خشک تميز منتقل كنيد. نمونه را به آرامی مخلوط كنيد. از صافی بی اثر روی شير و قابل استفاده در دمای آزمايشگاه استفاده كنيد.
کالیبراسیون روزمره کریوسکوپ
اگر كريوسكوپ به طور مداوم استفاده ميشود كنترل كاليبراسيون روزمره را حداقل ساعتی يكبار انجام دهيد.
اندازه گیری نقطه انجماد شیر
برای اندازه گیری نقطه انجماد شیر ظرف حاوی نمونه را به طوری كه از تشكيل حباب های هوا جلوگيری شود، چند بار به آرامی چرخانده و معكوس نماييد تا محتويات آن مخلوط شود. با استفاده از یک پیپت، 2.5 میلی لیتر از نمونه را داخل یک لوله بریزید. دستگاه کریوسکوپ را روشن کنید و نمونه را داخل ان قرار دهید و مطمئن شوید انجماد در 3- درجه شروع شود.
اگر به هر دلیل انجماد از پایین تر از 3- درجه شروع شد، آزمایش را متوقف کنید و آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر را با نمونه 2.5 میلی لیتری دیگری آغاز کنید. اگر بار دوم از همان نمونه هم زودتر منجمد شد، بقیه نمونه را در دمای 40 درجه به مدت 5 دقیقه در ظرف در بسته گرم کنید تا تمام بلورهای چربی ذوب شود و سپس بلافاصله تا دمای آزمایشگاه صبر کنید و دوباره آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر را با 2.5 میلی لیتر دیگر آغاز کنید.
دوست عزیز علم فودی، با مراجعه و عضویت در سایت علم فود میتونی به کلی مقاله در زمینه صنایع غذایی و دوره های تخصصی صنایع غذایی دسترسی داشته باشی، کافیه روی لینک زیر کلیک کنید:
