آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر به چه صورت است؟ چگونه نقطه انجماد شیر را اندازه گیری کنیم؟ سلام به شما دوست عزیز علم فودی. ممنونیم که علم فود رو برای آشنایی با نحوه انجام آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر انتخاب کردید. تا پایان این مطلب با علم فود همراه باشید.
کاربرد آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر چیست؟
در آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر، نقطه انجماد را با استفاده از ترمیستور کریوسکوپ اندازه گیری میکنند. اندازه گیری نقطه انجماد شیر برای تخمین مقدار آب اضافه شده به شیر به کار میرود. محاسبه مقدار آب افزوده شده به شیر که تابع تغییرات روزانه و فصلی میباشد مد نظر استاندارد ۱۲۵۰۲ نیست. نتایج به دست آمده از نمونه هایی که دارای اسیدیته قابل تیتر بیش از ml 20 با سود ۱ مول بر لیتر به ازای ۱۰ گرم ماده خشک بدون چربی هستند نماینده شیر اولیه نمیباشد. محدوده ذکر شده برای شیر گاو است و برای شیر گوسفند و بز ممکن است بالاتر باشد. این استاندارد، برای شیر خام گاو، گوسفند و بز ، هم چنین شیر حرارت دیده کامل، کم چرب و بدون چربی گاو ، کاربرد دارد.
اصول آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر
اصول آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر به این صورت است که، در این روش نمونه شیر تا دمای مناسبی زیر نقطه انجماد سرد میشود. تبلور ایجاد شده بدین طریق برای آزاد شدن سریع حرارت تا حد درجه حرارت ثابت کافی است و زمانی به این درجه حرارت ثابت میرسیم که افزایش حرارت بیش از ۰.۵ میلی درجه سانتیگراد (واحد نقطه انجماد شیر) در ۲۰ ثانیه نباشد. این دما نقطه انجماد نمونه است. دستگاه برای حصول قرائت های صحیح با تنظیم بوسیله دو محلول استاندارد کلرید سدیم با استفاده از همان روش به کار رفته برای شیر کالیبره میشود.
مواد مورد نیاز آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر
مواد مورد نیاز آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر شامل موارد زیر است:
آب درجه ۲ یا آب مقطر معادل آن
درست قبل از استفاده آب را بجوشانید و دوباره تا دمای ۲۰ سرد کنید.
کلرید سدیم
به خوبی آسیاب کنید و در دمای ۳۰۰ درجه به مدت ۵ ساعت در یک کوره الکتریکی و یا در دمای ۱۳۰ درجه حداقل به مدت ۲۴ ساعت در آون خشک کنید و سپس تا دمای آزمایشگاه در یک دسیکاتور سرد کنید. سپس محلول های استاندارد کلرید سدیم را بسازید.
تجهیزات مورد نیاز آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر
تجهیزات مورد نیاز آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر شامل موارد زیر است:
کریوسکوپ
متشکل است از یک وسیله سرمایشی مجهز به ترموستات، یک پروب مربوطه، یک ابزار قرائت، یک میله همزن و وسیله بلور ساز
ابزار خنک کننده
در اینجا از چند وسیله سرمایشی ترموستات دار میتوان استفاده کرد:
الف) نوع غوطه وری: یک حمام خنک کننده با گنجایش مناسب.
ب) نوع چرخشی: در این سیستم یک جریان مداوم از مایع خنک کننده در اطراف لوله حاوی نمونه چرخش پیدا میکند.
ج) نوع قالبی: یک قطعه خنک کننده همراه با مقدار کمی از مایع خنک کننده .
پس از شروع انجماد، درجه حرارت مایع خنک کننده اطراف لوله حاوی نمونه در حدود ۷- درجه بایستی ثابت نگه داشته شود. یک مایع خنک کننده مناسب محلول آبی ۳۳%پروپیلن گلیکول (جزء حجمی) میباشد.
ابزار اندازه گیری، همراه مدار و ابزار قرائت مربوطه
زمانیکه پروب در موقعیت اندازه گیری قرار دارد حسگر ترمیستور باید هم راستا با محور لوله حاوی نمونه باشد و در فواصل مساوی از دیواره های داخلی و انتهای لوله باشد.
سیم همزن
سیم هم زن ، بی اثر بر شیر، مورد استفاده برای هم زدن در حین سرد شدن. همزن باید از لحاظ دامنه حرکتی و قرار گرفتن بصورت عمودی مطابق با راهنمای ساخت آن قابل تنظیم باشد و دامنه حرکتی جانبی آن حدود mm 2 تا mm 3 باشد تا از یکنواختی درجه حرارت داخل نمونه در طول اندازه گیری اطمینان حاصل شود. نباید در شرایط معمولی هم زدن، سیم به پروب شیشه ای یا دیواره لوله بچسبد.
وسیله برای شروع انجماد
وسیله ای که آزمونه را در C ˚۳ به صورت آنی به حدود نقطه انجماد میرساند.
لوله های نمونه
لوله ها باید شکل های یکسانی داشته باشند تا از محلول های یکسان با حجم های برابر نقطه انجماد یکسانیحاصل شود. کیفیت لوله ها را قبل از استفاده بررسی کنید.
ابزار دیگر که در آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر مورد نیاز است شامل، منبع تغذیه کننده الکتریسیته، ترازوی آزمایشگاهی، بطری های توزین، بالن حجم سنجی، فور الکتریکی، آون خشک کننده، دسیکاتور و بطری های پلی اتیلنی است.
مراحل آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر
آماده سازی نمونه برای آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر
آماده سازی نمونه برای آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر به این صورت است که، در صورت لزوم هر گونه اجسام خارجی یا چربی کره جامد قابل رؤیت را بوسیله صاف کردن از نمونه جدا کرده و به یک ظرف خشک تمیز منتقل کنید. نمونه را به آرامی مخلوط کنید. از صافی بی اثر روی شیر و قابل استفاده در دمای آزمایشگاه استفاده کنید.
کالیبراسیون روزمره کریوسکوپ
اگر کریوسکوپ به طور مداوم استفاده میشود کنترل کالیبراسیون روزمره را حداقل ساعتی یکبار انجام دهید.
اندازه گیری نقطه انجماد شیر
برای اندازه گیری نقطه انجماد شیر ظرف حاوی نمونه را به طوری که از تشکیل حباب های هوا جلوگیری شود، چند بار به آرامی چرخانده و معکوس نمایید تا محتویات آن مخلوط شود. با استفاده از یک پیپت، ۲.۵ میلی لیتر از نمونه را داخل یک لوله بریزید. دستگاه کریوسکوپ را روشن کنید و نمونه را داخل ان قرار دهید و مطمئن شوید انجماد در ۳- درجه شروع شود.
اگر به هر دلیل انجماد از پایین تر از ۳- درجه شروع شد، آزمایش را متوقف کنید و آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر را با نمونه ۲.۵ میلی لیتری دیگری آغاز کنید. اگر بار دوم از همان نمونه هم زودتر منجمد شد، بقیه نمونه را در دمای ۴۰ درجه به مدت ۵ دقیقه در ظرف در بسته گرم کنید تا تمام بلورهای چربی ذوب شود و سپس بلافاصله تا دمای آزمایشگاه صبر کنید و دوباره آزمون اندازه گیری نقطه انجماد شیر را با ۲.۵ میلی لیتر دیگر آغاز کنید.
دوست عزیز علم فودی، با مراجعه و عضویت در سایت علم فود میتونی به کلی مقاله در زمینه صنایع غذایی و دوره های تخصصی صنایع غذایی دسترسی داشته باشی، کافیه روی لینک زیر کلیک کنید:
