اندازه گیری چربی مواد غذایی به روش سوکسله به چه صورت است؟ سلام به شما دوست عزیز علم فودی. ممنونیم که علم فود رو برای آشنایی با روش اندازه گیری چربی مواد غذایی به روش سوکسله انخاب کردید. تا پایان این مطلب با ما همراه باشید?.
استخراج روغن با سوکسله:
• عصاره گیر سوکسله دستگاه آزمایشگاهی است که در سال ۱۸۷۹ توسط فرانتس فون سوکسلت (SOXHLET VON FRANZ) اختراع شد
• این روش در اصل برای استخراج چربی از مواد جامد طراحی شده بود
• با این حال، کاربرد سوکسله به استخراج لیپیدها محدود نشده است
• دستگاه سوکسله از سه بخش اصلی : استخراج کننده ( EXTRACTOR ،)مبرد ( CONDENSER )و بالن (FLASK )تشکیل شده است
• اساس عملکرد دستگاه، استخراج به کمک حالل آلی است که نقطه جوش پایین تر از آب و عملکرد بالا دارد و میزان قطبیت آن باید با ماده استخراجی همخوانی داشته باشد
روش اندازه گیری چربی مواد غذایی به روش سوکسله
اندازه گیری چربی مواد غذایی به روش سوکسله به صورت زیر است:
نمونه در مخزن یا استخراج کننده سوکسله ریخته می شود
• نکته: بهتر است در صورت امکان نمونه خرد شود تا سطح تماس افزایش یابد (باید دقت کرد روغن یا مواد موثره آن در این مرحله خارج نشود)
• نکته: بهتر است نمونه در بگ یا بسته هایی قرار گیرد که حالت متداول آن استفاده از کاغذ یا صافی کارتوش است
• در مرحله بعد یک حلال مناسب در بالن ریخته می شود
• در اثر حرارت هیتر، حلال بخار شده و با برخورد به کندانسور، به مایع تبدیل شده و روی نمونه ریخته می شود
• وقتی مخزن نمونه پر شده، حلال مجددا به داخل بالن سیفون می شود
• بسته به شرایط و نوع نمونه، این چرخه باید چندین بار تکرار شود
گاهی در مرحله اول، مقدار حلال ریخته شده در بالن کم بوده و لذا پس از تبخیر و بازگشت آن به داخل مخزن استخراج کننده، مقدارش به حد مطلوب برای سیفون کردن نمی رسد.
برای جلوگیری از چنین مشکلی دو راه پیشنهاد شده:
۱ -حد اولیه حلال در بالن کمتر از 200 میلی لیتر نباشد
2 -یک بار دستگاه ران شود و اگر مقدار حلال به اندازه کافی برای سیفون کردن نبود، به آن افزوده شود
روش های اندازه گیری ماده استخراج شده از سوکسله
برای اندازه گیری مقدار ماده استخراج شده عموما از دو روش استفاده می شود:
• ۱ -اندازه گیری وزن نمونه قبل و بعد از فرآیند استخراج
• 2-اندازه گیری وزن بالن خالی و بالن به همراه نمونه استخراج شده
روش اول
• در این حالت هدف بدست آوردن مقدار مواد استخراج شده از طریق تفاضل وزن نمونه پیش از استخراج و پس از آن می باشد
• بدین منظور باید نمونه اولیه را توزین کرد اما نکته مهم این است که باید وزن نمونه بعالوه کاغذی که بعنوان پوشش استفاده شده است محاسبه گردد
• دلیل این است که پس از فرآیند آنچه از داخل مخزن استخراج کننده خارج می گردد، شامل نمونه و پوشش آن می باشد
• نمونه خارج شده از دستگاه، به همراه بسته بندی حائل آن، داخل آون قرار می گیرند تا حالل از آنها جدا گردد سپس خنک شده و وزن میشوند
• تفاضل وزن نمونه و پوشش قبل از استخراج و پس از استخراج، نشان دهنده ماده خارج شده در طی این فرآیند است
روش دوم
• در این روش برای بدست آوردن مقدار مواد استخراج شده، از توزین مستقیم آن ها استفاده می شود.
• از آنجا که نهایتا مواد خارج شده در بالن زیرین دستگاه جمع می شوند، اساس کار بدست آوردن وزن بالن خالی و بالن به علاوه مواد مستخرجه است
• بدین منظور پیش از شروع فرآیند و اتصال بالن به دستگاه، آن را وزن می کنیم.
• باید دقت کرد بدلیل احتمال خیس بودن یا جذب رطوبت محیط، بهتر است پیش از توزین بالن در آون قرار گیرد و سپس خنک شده و وزن شود.
• پس از تکمیل فرآیند استخراج، باید بالن به عالوه مواد داخل آن از دستگاه جدا شده و مجددا توزین شود.
نکته ۱: در پایان فرآیند، آنچه داخل بالن جمع می شود در واقع مخلوطی از حلال و مواد استخراج شده است.
نکته 2: بهتر است برای ساده تر شدن فرآیند توزین نهایی، بالن زمانی از دستگاه جدا شود که سیفون آخر حلال از استخراج کننده به داخل بالن صورت نگرفته است (مقدار حلال در بالن حداقل است).
نکته 3: برای جدا کردن مقدار حلال باقی مانده در بالن، از دو روش قرار دادن در آون و استفاده در تبخیر کننده گردان (روتاری اواپراتور) می توان استفاده کرد
دوره آموزشی متخصص آزمایشگاه مواد غذایی
مجموعه علم فود با همکاری یکی از آزمایشگاه های همکار غذا و دارو و سازمان دامپزشکی، دوره آزمایشگاه میکروبی مواد غذایی و آزمایشگاه شیمی مواد غذایی را به صورت کاملا عملی و تحلیلی تهیه کرده است. در این دوره آزمایش های مهم شیمی مواد غذایی از جمله جدول تغذیه ای مواد غذایی که جزء آزمایشات مهم هستند به صورت کاملا عملی آموزش داده شده است. از مواردی که در دوره عملی آزمایشگاه شیمی آموزش داده شده میتوان به اندازه گیری پروتئین، چربی، قند، نمک، اسیدیته، خاکستر، دانسیته، رطوبت و آزمایشات مهم دیگر مانند اندازه گیری نشاسته در فراورده های گوشتی و اندازه گیری اسیدیته، پراکسید استخراجی روغن و اندازه گیری فیبر خام در مواد غذایی، اندازه گیری کلسیم در مواد غذایی و غیره اشاره کرد.
همچنین در دوره آزمایشگاه میکروبیولوژی مواد غذایی سعی شده چالش های احتمالی در آزمایشگاه میکروبی مواد غذایی بررسی و راه حل هایی برای آن ارائه گردد. نحوه رقت سازی، ساخت محیط کشت، بررسی استاندارد، نحوه افزودن مکمل ها و نحوه کشت و شمارش میکروارگانیسم های مهم و مشترک بین مواد غذایی در این دوره آموزش داده شده است. برای آشنایی با این دوره ها بر روی ثبت نام و شروع یادگیری دوره های شیمی و میکروب کلیک کنید (با امکان دریافت گواهینامه از آزمایشگاه همکار غذا و دارو و سازمان دامپزشکی).
دوره های تخصصی آزمایشگاه مواد غذایی
دوره آزمایشگاه شیمی مواد غذایی
آموزش صفر تا صد آزمایشگاه شیمی مواد غذایی به صورت عملی در سایت علم فود به همراه گواهینامه معتبر آموزشی
دوره آزمایشگاه میکروبی مواد غذایی
دوره تخصصی آزمایشگاه میکروبیولوژی مواد غذایی به همراه آموزش اصول تخصصی کار در آزمایشگاه مواد غذایی
دوست عزیز علم فودی اگر می خوای از دوره های تخصصی که علم فود برگزار میکنه باخبر بشی و کلی مطلب علمی در زمینه صنایع غذایی یاد بگیری علم فود رو در اینستاگرام هم دنبال کن (کافیه روی عکس زیر کلیک کنی تا وارد پیج علم فود بشی):
