شمارش کلی میکروارگانیسم ها(اندازه گیری توتال کانت)

شمارش کلی میکروارگانیسم ها یا همان اندازه گیری توتال کانت در مواد غذایی به چه صورت است؟ شمارش کلی میکروارگانیسم ها در مواد غذایی چگونه است؟ سلام به شما دوست عزیز علم فودی. در این پست از علم فود قصد داریم، شمارش کلی میکروارگانیسم ها در مواد غذایی (اندازه گیری توتال کانت) را بررسی کنیم. با علم فود همراه باشید.

 

توتال کانت چیست؟

توتال کانت که اصطلاحا به آن standard plate count یا colony count نیز گفته میشود. در آزمون اندازه گیری توتال کانت، مجموع میکروارگانیسم های زنده و غیر زنده شمارش میشود. که این مورد شامل باکتری ها، مخمرها و کپک ها نیز میشود. معمولا روش پورپلیت برای اندازه گیری توتال کانت استفاده میشود.

شمارش کلی میکروارگانیسم ها در مواد غذایی

شمارش کلی میکروارگانیسم ها به روش کشت سطحی

برای شمارش کلی میکروارگانیسم ها در مواد غذایی به مواد و ابزار زیر نیاز داریم:

• ظرف شیشه ای در دار
• ترازو با دقت ۰.۰۰۱ گرم
• اتوکلاو
• شعله
• انکوباتور
• چاقو
• ارلن مایر ۵۰۰ و ۱۰۰۰سی سی
• لوله آزمایش و پیپت
• بن ماری
• هود میکروبی
• روپوش و دستکش
• ماسک و کلاه
• نمونه غذایی
• پودر یا قرص رینگر و یا محلول آب پپتون نمکی
• محیط کشت پلیت کانت آگار (PCA) و یا محیط مولر هینتون(MHA)

روش کار شمارش کلی میکروارگانیسم ها در مواد غذایی

در این آزمایش فرض میکنیم که نمونه مورد نظر ما گوشت است.

الف)نمونه برداری:

۱. از چند قسمت نمونه به صورت تصادفی تکه هایی را به اندازه یک کیلوگرم جدا کنید.

۲. سپس فرضا از این یک کیلو نمونه، ۱۰ گرم را به صورت تصادفی جدا کرده و بقیه آزمون را با این ۱۰ گرم ادامه دهید.

 

ب) رقت سازی:

۳. در یک ارلن مایر ۹۰ سی سی رینگر و در پنج لوله آزمایش هم در هرکدام ۹ سی سی رینگر ریخته و در اتوکلاو آنها را استریل کنید.

۴. مقدار ۱۰ گرم از نمونه گوشتی را در کنار شعله و زیر هود میکروبی با ابزار استریل در یک ارلن حاوی ۹۰ سی سی رینگر استریل بریزید و در آن را ببندید. (رقت ۱۰ به توان منفی ۱)

۵. تا رقت ۱۰ به توان منفی ۶ ،رقت ها را آماده نمایید.

۶. روی هر لوله رقت تهیه شده را با ماژیک یا برچسب بنویسید.

ج) تهیه محیط کشت:

۷. محیط کشت مورد نیاز در آزمون شمارش کلی میکروارگانیسمها، PCA( پلیت کانت آگار) است.

۸. دستورالعمل روی بسته محیط کشت را بخوانید.

۹. طبق میزان توصیه شده در دستورالعمل، محیط کشت را با ترازو با دقت ۰.۰۰۱ گرم وزن کنید، داخل ارلن بریزید و با آب مقطر ترکیب نموده و در آن را کاملا ببندید.

۱۰. برای همگن شدن، آن را برای مدتی در بن ماری جوش قرار و یا روی شعله قرار دهید تا آگار آن فعال گردد. در این فاصله چند بار آن را هم بزنید تا کاملا یکنواخت شود.

۱۱. سپس آن را داخل اتوکلاو استریل کنید.

۱۲.بعد از استریل کردن، داخل بن ماری با دمای ۴۵ تا۵۰ درجه سلسیوس قرار دهید.

 

اندازه گیری توتال کانت را عملی یاد بگیرید

مجموعه علم فود به عنوان همکار آموزشی سازمان غذا و دارو، دوره آزمایشگاه میکروبی مواد غذایی و آزمایشگاه شیمی مواد غذایی را به صورت کاملا عملی و تحلیلی تهیه کرده است. در این دوره آزمایش های مهم شیمی مواد غذایی از جمله جدول تغذیه ای مواد غذایی که جزء آزمایشات مهم هستند به صورت کاملا عملی آموزش داده شده است. از مواردی که در دوره عملی آزمایشگاه شیمی آموزش داده شده میتوان به اندازه گیری پروتئین، چربی، قند، نمک، اسیدیته، خاکستر، دانسیته، رطوبت و آزمایشات مهم دیگر مانند اندازه گیری فیبر خام اشاره کرد.

همچنین در دوره آزمایشگاه میکروبیولوژی مواد غذایی سعی شده چالش های احتمالی در آزمایشگاه میکروبی مواد غذایی بررسی و راه حل هایی برای آن ارائه گردد. نحوه رقت سازی، ساخت محیط کشت، بررسی استاندارد، نحوه افزودن مکمل ها و نحوه کشت و شمارش و شناسایی میکروارگانیسم های مهم و مشترک بین مواد غذایی از جمله اندازه گیری توتال کانت در این دوره آموزش داده شده است. برای آشنایی با این دوره ها بر روی ثبت نام و شروع یادگیری دوره های شیمی و میکروب کلیک کنید (با امکان دریافت گواهی مورد تایید غذا و دارو با مجموعا ۲۰ امتیاز).

د) آزمون شمارش کلی:

۱۳ـ یک پلیت فقط حاوی محیط کشت بدون نمونه را به عنوان شاهد در نظر بگیرید.

۱۴ـ برای هر رقت دو پلیت استریل مشخص کنید.

۱۵ـ از هر رقت مقدار یک سی سی برداشته و به داخل پلیت های مربوط به آن رقت بریزید.

۱۶ـ پس از این کار ۱۵ سی سی از محیط PCA را در هر پلیت بریزید.

۱۷ـ پلیت ها را ۵ مرتبه به شکل عدد ۸ انگلیسی حرکت دهید تا محلول یکنواخت شود.

۱۸ـ سپس آنها را بی حرکت، زیر هود با در نیمه باز بگذارید تا بسته شوند.

۱۹ـ پلیت ها را بعد از بسته شدن محیط کشت یا قبل از آن باید علامت گذاری کنید.

۲۰ـ پلیتها را در انکوباتور ۳۰ درجه سلسیوس به مدت ۷۲ ساعت و به صورت وارونه قرار دهید.

۲۱ـ بعد از رشد کلونی ها، آنها را با فرمول زیر شمارش کنید. (برای دقت در کار بهتر است که تمام پلیت ها را شمارش کنید.)

 

نکته:

دقت کنید که این روش بنام پورپلیت شناخته میشود که شما میتوانید به روش سطحی نیز این آزمون را انجام دهید، برای این کار محیط کشت خود را بعد از اتوکلاو کردن به دمای ۴۰ تا ۴۵ برسانید و در ظروف پتری دیش به میزان یک سوم تا دو سوم ظرف بریزید و اجازه دهید محیط به صورت کامل ببندد، در مرحله بعد از هر رقت میزان ۰.۱ میلی لیتر رقت را روی محیط کشت انتقال داده و با یک میله شیشه ای به صورت کاملا یکنواخت روی سطح محیط پخش کرده و اجازه دهید تا آب آن جذب محیط شده و در مرحله بعد آنرا در انکوباتور قرار دهید.

عکس رقت × تعداد کلنی× ۱  = تعداد کلنی ها در هر میلی لیتر(پورپلیت)

عکس رقت × تعداد کلنی × ۰.۱ = تعداد کلنی ها در هر میلی لیتر(کشت سطحی)

 

 

توجه۱: هنگام مصرف اکثر محیط کشت ها باید دمای آنها ۴۵ تا۵۰ درجه سلسیوس باشد چون دمای بالا موجب از بین رفتن باکتری ها میشود و شمارش باکتریها را دچار خطا میکند.

توجه۲: حد مجاز تعداد کل باکتری ها (توتال کانت) در این محصول ، ۱۰ به توان ۶ است.

توجه ۳: علت وارونه قراردادن پلیت ها در انکوباتور این است که پس از خروج، قطرات آب روی صفحه جمع نشده و قابل رؤیت باشند.

دوست عزیز علم فودی اگر می خوای از دوره های تخصصی که علم فود برگزار میکنه باخبر بشی و کلی مطلب علمی در زمینه صنایع غذایی یاد بگیری علم فود رو در اینستاگرام هم دنبال کن (کافیه روی عکس زیر کلیک کنی تا وارد پیج علم فود بشی):

علم فود