تست سواپ سطوح (تست سواپ در صنایع غذایی)

تست سواپ سطوح (تست سواپ در صنایع غذایی) چیست؟ تست سواپ سطوح چگونه انجام میشود؟ سلام به شما دوست عزیز علم فودی. ممنونیم که علم فود رو برای آشنایی با تست سواپ سطوح انتخاب کردید. تا پایان این مطلب با علم فود همراه باشید.

 

کاربرد تست سواپ در صنایع غذایی

تست سواپ سطوح برای نمونه برداری از کلیه سطوح موجود در محیط های تولید مواد غذایی، تجهیزات مورد استفاده در فرآیند مواد غذایی و در آزمایشگاه های کنترل این مواد، کاربرد دارد. اصطلاح « محیط» به هر عاملی (مانند مواد، محوطه ساختمان، کارکنان) که با فرآورده غذایی در تماس بوده یا احتمال دارد که منبع آلودگی ثانویه برای آن باشد، گفته می شود.  در مواردی که استاندارد خاصی وجود نداشته باشد، این استاندارد برای نمونه برداری از سطوح در سایر صنایع نیز کاربرد دارد.

اساس تست سواپ سطوح

مرحله اول تست سواپ

اساس روش تست سواپ سطوح به این صورت است که یک پلیت تماسی (یا دیپ اسلاید) حاوی محیط کشت آگار مناسب، با سطح مورد آزمون تماس داده می شود و پس از گرمخانه گذاری و شمارش تعداد کلنی های رشد کرده، میزان آلودگی سطح فوق برآورد می شود.

مرحله دوم تست سواپ

در تست سواپ صنایع غذایی، ابتدا قسمت مشخصی از سطح مورد آزمون نشانه گذاری شده (برای مثال با استفاده از یک قالب سترون) و سپس سوآپ سترون نمدار روی آن کشیده می شود. سوآپ فوق در لوله یا بطری حاوی محلول رقیق کننده یا مایع خنثی کننده سترون قرار داده شده و قسمتی از آن که در تماس با دست می باشد شکسته و دور انداخته می شود.

محتویات بطری یا لوله فوق باید با تکان دادن کاملاً مخلوط شود.  اگر برای نمونه برداری از سطح مورد نظر از یک پارچه یا اسفنج سترون نمدار استفاده شود، پس از  نمونه برداری، پارچه یا اسفنج در حجم مشخصی از محلول رقیق کننده سترون (برای مثال 100 میلیلیتر برای 100 سانتیمتر مربع) قرار داده می شود. در مورد زمان و دمای گرمخانه گذاری و روش شمارش میکروارگانیسم های گروه های خاص مورد جستجو، از استانداردهای ملی مربوطه استفاده می شود.

 

مرحله سوم تست سواپ

در مرحله سوم تست سواپ سطوح (تست سواپ در صنایع غذایی) برای محیط های کشت انتخابی، آزمون های تأییدی مناسب باید انجام شود. تعداد واحدهای  میکروارگانیسم های معین در هر سانتیمتر مربع یا هر سوآپ با استفاده از تعداد 1 تشکیل دهنده کلنی (CFU) کلنی های تأیید شده محاسبه می شود.

 

مواد لازم برای تست سواپ در صنایع غذایی

مواد لازم برای تست سواپ در صنایع غذایی شامل موارد زیر است :

محیط کشت تست سواپ سطوح

برای انتخاب محیط های کشت مورد نیاز هر یک از میکروارگانیسم های مورد جستجو در تست سواپ سطوح باید به استاندارد ملی یا بین المللی مربوط به شناسایی و یا شمارش آن میکروارگانیسم ها مراجعه شود.

محلول های رقیق کننده تست سواپ سطوح

• آب پپتونه بافری :  این رقیق کننده برای آزمون های جستجوی سالمونلا توصیه می شود.
• پپتون نمکی
• رینگر
• بافر فسفات :  این رقیق کننده برای آزمون های جستجوی لیستریا مونوسایتوژنز توصیه می شود.

مایع خنثی کننده در تست سواپ سطوح

در مواردی که احتمال باقیماندن ضدعفونی کننده ها وجود دارد، باید خنثی کننده مناسب به محلول رقیق کننده و محیط های کشت مورد استفاده در پلیت های تماسی افزوده شود تا از هر گونه اثر بازدارندگی  ضدعفونی کننده ها بر رشد میکروارگانیسم ها جلوگیری شود.  به طور کلی، پایه مایع خنثیک ننده آب پپتونه بافری، پپتون نمکی و هر رقیق کننده مناسب دیگر (مانند محلول رینگر رقیق شده به نسبت یک به چهار، بافر فسفات با 7.5 = pH ،محلول پپتون یک گرم در لیتر) می باشد.

برای همه وضعیت ها نمی توان خنثی کننده مناسب معرفی کرد. به طور کلی، سوربیتان منواولئات (30 گرم در لیتر) و لسیتین (3 گرم در لیتر) برای خنثی کردن باقیمانده ضدعفونی کننده های جذب شده (برای مثال ترکیبات چهارتایی آمونیوم، آمفوتریسایدها) مفید هستند. سدیم تیوسولفات (5 گرم در لیتر) خنثی کننده مناسبی برای فرآورده های ضدعفونی کننده با پایه هالوژنی می باشد. در مورد ضدعفونی کننده های با پایه پراکسیدی، می توان از کاتالاز یا پراکسیداز به عنوان خنثی کننده استفاده کرد. یک واحد از این آنزیم ها، یک میکرومول از پراکسید هیدروژن را در یک دقیقه در دمای 25 درجۀ سلسیوس و 2/0 ± 7= pH تجزیه می کنند.

 

ابزار لازم برای تست سواپ در صنایع غذایی

ابزار لازم برای تست سواپ در صنایع غذایی شامل موارد زیر است:

• پلیت تماسی
• دیپ اسلاید
• سوآپ
• پارچه
• اسفنج
• ظروف
• جعبه خنک
• پی پت مدرج
• مخلوط کن
• همگن کننده ضربه ای
• کیسه های پلاستیکی مخصوص همگن کننده ها
• ظروف پتری
• پی اچ متر
• قالب

 

تست سوآپ سطوح رو عملی یاد بگیرید

مجموعه علم فود به عنوان همکار آموزشی سازمان غذا و دارو، دو دوره آموزشی در زمینه آزمایشات کنترل کیفیت مواد غذایی که شامل آزمایشات کنترل کیفیت میکروبی مواد غذایی و آزمایشات کنترل کیفیت شیمی مواد غذایی می باشد را به صورت کاملا عملی و مهارت محور در سایت علم فود ارائه میدهد. این دوره ها در آزمایشگاه همکار سازمان غذا و دارو و سازمان دامپزشکی ضبط شده و آزمون های مهم و نکات مهم آزمایشات مواد غذایی در دوره آموزش داده شده است.

بعد از گذراندن دوره های آزمایشگاه شیمی و میکروب مواد غذایی میتوانید، گواهینامه مورد تایید سازمان غذا و دارو نیز با مجموعا 20 امتیاز کسب کنید. برای آشنایی با دوره های تخصصی آزمایشگاه مواد غذایی بر روی ثبت نام و شروع یادگیری کلیک کنید.

روش های نمونه برداری برای انجام تست سواپ سطوح

روش پلیت تماسی

یک روش برای نمونه برداری جهت انجام تست سواپ سطوح، روش پلیت تماسی است. سطح آگار پلیت تماسی یا دیپ اسلاید را، بعد از خارج کردن از پوشش، به طور محکم و بدون هیچگونه حرکت افقی روی سطح مورد آزمون، فشار دهید. بهترین زمان تماس برای پلیت های تماسی با سطح مورد نظر، مدت 10 ثانیه و فشاری معادل فشار حاصل از یک وزنه 500 گرمی می باشد. بلافاصله بعد از تماس، در پلیت تماسی یا دیپ اسلاید را بسته و آنها را به داخل پوشش برگردانید.

روش سوآپ

یکی دیگر از روش ها برای نمونه برداری جهت انجام تست سواپ سطوح، روش سوآب است. در این روش سر سوآب را پس از خارج کردن از پوشش سترون در یک لوله حاوی محلول رقیق کننده سترون غوطه ور کنید. سپس سر سوآب را به طور چرخشی روی دیوارۀ لوله فشار دهید تا محلول اضافی آن خارج شود.  لازم به ذکر است که در مورد سطوح مرطوب یا سوآب هایی که خود مرطوب می باشند، مرطوب کردن آن ضروری نیست. سر پنبه ای سوآب را روی سطح مورد بررسی قرار داده و آن را در دو جهت عمود بر هم در سطح تقریبی 20 تا 100 سانتیمتر مربع، بغلطانید.

روش پارچه/ اسفنج

یک روش دیگر برای نمونه برداری جهت انجام تست سواپ سطوح، روش پارچه/اسفنج است. ظرف یا پوشش پلاستیکی حاوی پارچه یا اسفنج را باز کنید. پارچه یا اسفنج را به طور آسپتیک با استفاده از پنس یا با دست پوشیده در دستکش سترون، از پوشش آن خارج کنید. این پارچه یا اسفنج را با مقدار کافی از رقیق کننده سترون (به گونه ای که آب اضافی نداشته باشد) خیس کنید.

  قابل ذکر است در مورد سطوح مرطوب، خیس کردن پارچه یا اسفنج ضروری نمی باشد.  پارچه یا اسفنج فوق را به پوشش پلاستیکی یا ظرف اولیه برگردانده و در آن را به گونه ای ببندید که عاری ازهر گونه نشتی باشد.  از سطح انتخابی، در دو خط عمودی با استفاده از کلیه سطوح پارچه یا اسفنج نمونه برداری کنید. پارچه یا اسفنج را در ظرف سترون قرار داده و به آن حجم کافی و معینی از رقیق کننده بیفزاید به طوریکه پارچه یا اسفنج تا زمان آزمون هنوز مرطوب باشد. سپس در ظرف را ببندید.

در صورت عدم استفاده از پنس یا دستکش سترون، می توان پارچه یا اسفنج را از بیرون کیسه با دست گرفته و سپس پوشش را به گونه ای روی دست برگردانید که از تماس دست با پارچه یا اسفنج جلوگیری شود و به صورتی که شرح داده شد، از سطح انتخابی نمونه برداری کنید. سپس پوشش یا کیسه پلاستیکی را طوری ببندید که هیچگونه نشتی نداشته باشد.

 

روش های اجرای تست سوآپ در صنایع غذایی

روش های اجرای تست سواپ در صنایع غذایی به صورت زیر است:

روش پلیت تماسی

پلیت های تماسی یا دیپ اسلایدها را با توجه به نوع میکروارگانیسم های مورد نظر برای شمارش، گرمخانه گذاری کنید. روش پلیت تماسی نباید برای شناسایی اختصاصی میکروارگانیسم های بیماریزا مورد استفاده قرار گیرد.

روش سواب یا پارچه/اسفنج

مرحله اول

لوله های حاوی سوآبها را با استفاده از مخلوط کن به مدت 30 ثانیه مخلوط کنید. سرعت مخلوط کن را به گونه ای تنظیم کنید که محتویات لوله ها تا ارتفاع 2 الی 3 سانتیمتر پایینتر از سر لوله قرار گیرد.

 

مرحله دوم

به کیسه های پلاستیکی حاوی اسفنجها یا پارچهها، بر اساس اندازه سطح مورد بررسی (برای مثال100 میلیلیتر برای 100 سانتیمتر مربع)، مقداری محلول رقیق کننده  یا مایع خنثی کننده اضافه کنید. سپس محتویات کیسه ها را با استفاده از یک همگن کننده دارای حرکات ضربه ای یا لرزشی به مدت 30 ثانیه، همگن کنید. به این ترتیب سوسپانسیون اولیه آماده می شود.

 

دوره بدو استخدام مسئولین فنی صنایع غذایی

در دوره بدو استخدام مسئولین صنایع غذایی که در سایت علم فود به صورت ویدیویی و در بستر اپلیکشین ارائه شده است تمامی مباحث مهمی که مسئولین صنایع غذایی در بدو ورود به واحد تولیدی باید بدانند آموزش داده شده است. بعد از گذراندن دوره گواهی مورد تایید سازمان غذا و دارو با 5 امتیاز ارائه میشود. برای آشنایی با دوره بر روی عکس زیر کلیک کنید:

دوست عزیز علم فودی، با مراجعه و عضویت در سایت علم فود میتونی به کلی مقاله در زمینه صنایع غذایی و دوره های تخصصی صنایع غذایی دسترسی داشته باشی، کافیه روی لینک زیر کلیک کنی: